Izložbu u niškoj Galeriji Sinagoga koja će biti svečano otovrena u petak, 1. juna u 13 časova, priređuju Muzej Republike Srpske iz Banja Luke i Arheološki Muzej „Rimski municipijum“ u Skelanima.
Autor izložbe je Milka Đukić, muzejski savetnik iz Muzeja Republike Srpske.
Na izložbi će putem foto-dokumentarnog materijala biti predstavljeno kulturno-istorijsko nasleđe iz perioda kasne antike, sa prostora istočnog dela Republike Srpske, koji se nalazio u sastavu Rimske provincije Dalmacije.
O lokalitetu:
Municipijum Malvezacijum je predstavljao jedan od tri najznačajnija rimska centra u Podrinju – pored Domavije (Gradina kod Sasa, blizu Srebrenice) i Spolonuma (kod Pljevalja), koje je živelo intenzivnim životom od perioda ranog carstva, kada dobija status municipija, pa sve do kasne antike.
Grad je bio administrativno središte šireg područja i imao je kuriu sa gradskim većem, hram kapitolijske trijade posvećen Jupiteru, Junoni i Minervi i dr., a arheološka istraživanja su potvrdila i postojanje dvije ranohrišćanske bazilike.
U njemu su bile stacionirane i vojne jedinice, kao i veći broj konzularnih beneficijara koji su vodili administrativne, carinske i policijske poslove, nadzirali puteve i čuvanje državnih magacina itd.
Pored njih, vrlo važan i uticajan društveni sloj su činila i lica koja su bila uključena u rudarske poslove, naročito zbog značaja koji je u 2. i 3. veku rimska država pridavala čitavom regionu.
Rimska vila u Skelanima predstavlja pravi primer doma jedne bogate porodice iz kasnoantičkog perioda života municipijuma Malvezacijuma, koja je imala podno grejanje i bila luksuzno ukrašena, o čemu svedoče nedavno pronađeni ostaci podnih mozaika i fresko-slikarstva na zidovima.
Arheološka istraživanja, u periodu od 2008. do 2016. godine, finansirana su iz Razvojnog programa Republike Srpske i biće nastavljena i u narednom periodu, s obzirom na to da je ovaj arheološki lokalitet proglašen od strane Vlade Republike Srpske za arheološko nalazište od posebnog značaja.
Gostovanje ove izložbe u Nišu rezultat je dogovora o saradnji između Narodnog muzeja Niš i Muzeja Republike Srpske, koji podrazumeva razmenu izložbi ali i rad na zajedničkim projektima u budućnosti.
Radno vreme Galerije Sinagoga je od 12 do 18 sati radnim danima, vikendom od 10 do 15 časova. Ponedeljkom je galerija zatvorena za posetioce.
Izložba će biti otvorena tokom juna 2018. godine. Ulaz je slobodan.
