Predstavljamo vam biografije žena koje su svojim delovanjem obeležile istoriju Niša ili na drugi način doprinele razvoju i imidžu ovog grada u vremenima kada su nauka, prosveta, politika, vrhunska umetnost, sport i javni život uopšte bili rezervisani za muškarce.
Ovo su žene koje su promenile Niš
Anastasija Nasta Dimitrijević, prva niška učiteljica.
Rođena je oko 1816. g. u Prizrenu, a u Niš je dovela želja za školovanjem i usavršavanjem.
Kako bi se potpuno posvetila učiteljskom pozivu, odlučila je da se neće udavati, budući da je po tada važećim restriktivnim zakonima mogla posle udaje da nastavi da predaje jedino pod uslovom da se uda za učitelja.
Aktivno je radila do sredine sedamdesetih godina XIX veka, kada je zbog bolesti morala da se povuče. Iako je čitav život sa velikim uspehom obavljala svoj poziv, nije ostvarila pravo na penziju jer nikada nije priznata kao zvanična službenica.
Umrla je u siromaštvu 1886. godine.
Dr Eva Haljecka, prva prva niška lekarka i prva ginekološkinja na Balkanu.
Bila je upravnica Ginekološkog odeljenja bolnice u Nišu.
Rođena je oko 1870. Godine u blizini poljske granice. Medicinu je završila u Bernu i Cirihu, a ginekologiju i akušerstvo u Beču.
Krajem XIX veka dolazi u Beograd i pridružuje se ocu koji je radio na izgradnji pristaništa. Godine 1909. Prelazi u Niš, a već sledeće godine postaje prva lekarka na Balkanu koja je obavila carski rez.
U Nišu je ostala do penzije 1924. godine gde je u više navrata obavljala dužnosti upravnice Okružne bolnice.
Fevzija Jašarević, violinistkinja prvog niškog Simfonijskog orkestra, osnovanog 1960. godine.
Rođena je u Nišu 1922. godine iz koga je često odlazila zbog honorarnog angažovanja tokom muzičke karijere.
Kada se vratila, ostala je u Nišu sve do penzije 1978. godine. koju je dočekala kao zamenica vođe drugih violina.
Više puta nagrađivana, Fevzija je uspela da, zahvaljujući svojoj hrabrosti, talentu i predanosti muzici, zauzme istaknuto mesto u prvim niškim gradskim orkestrima.
Nađa Regin (rođen Poderegin), glumica, rođena u Nišu 1931. godine.
Završila je Glumačku akademiju i Filozofski fakultet u Beogradu.
U svojoj bogatoj glumačkoj karijeri ostvbarila je gotovo 50 uloga u inostranim filmovima i TV serijama, među kojima su u to vreme svetski popularne britanske TV serije „Svetac“ (The Saint), „Osvetnici“ (The Avengers), i „Opasan čovek“ (The Danger Man), kao i nekoliko visokobudžetnih holivudskih filmova.
Osamdesetih, sa svojom sestrom Jelenom osniva malu izdavačku kuću Honeyglen Publishing Ltd. koja jeizdavala uglavnom filozofska i istorijska dela.
Danas živi u Londonu i piše memoare.
Jovanka Bončić, inženjerka, rođena Nišlijka, akademsko zvanje je stekla 1913. godine.
U jednim nemačkim „Ilustrovanim novinama“ je zabeleženo da je Jovanka, prva žena sa diplomom inženjera u Nemačkoj.
Studije arhitekture započela je u Beogradu, a nastavila ih je u Visokoj tehničkoj školi u Darmštatu, gde je stekla diplomu inženjera i zvanje arhitekte.
Jovanka je srpskoj prestonici ostavila zgrade Učiteljskog i Veterinarskog fakulteta, a u njena dela spada i čuveni banski dvor u Banjaluci, kao i deo bansjkog kupatila u Banji Koviljači. Nakon II sv. rata je penzionisana i ostala da živi u Beogradu do svoje smrti.
U Darmštatu, na fakultetu koji je pohađala, jedna ulica u studentskom kampusu nosi njeno ime, a od pre tri godine Univerzitet u Darmštatu dodeljuje nagradu koja nosi njeno ime ženama za posebna naučna dostignuća u oblasti materijala i geonauke.
Jelena J. Dimitrijević, srpska književnica, svetska putnica i dobrotvorka.
Živela je u Nišu, gradu koji će joj otvoriti nove vidike i u njoj probuditi ljubav prema istoku.
U istoriji srpske književnosti, smatra se prvom književnicom koja je napisala i objavila prozno delo.
Žena-lavica koja je u svojoj 65. godini sama obišla ceo svet, govorila šest jezika, družila se sa najpoznatijim ženama sveta, i najskrivenijim ženama po haremima bliskog istoka i ostala enigma u mnogim segmentima svojih aktivnosti do danas.
Ženski fudbalski klub “Mašinac”
Ženski fudbalski klub “Mašinac” formiran je septembra 1970. godine zahvaljujući entuzijazmu i ljubavi prema lopti grupe devojaka Mašinske tehničke škole „15. maj“, i dugogodišnjeg trenera kluba Perice Krstića.
Od svog nastanka, „Mašinac“ je 24 puta bio šampion države, i 15 puta pobednik Kupa, što ga čini neprikosnovenim u domaćem šampionatu, a zahvaljujući odličnim rezultatima na međunarodnom planu, visokorangiran na listi UEFA (6. mesto 2004. g.) i sedam puta je učestvovao u Kupu evropskih šampiona.
Više puta je proglašavan za najuspešniji sportski kolektiv grada Niša.
Ove Nišlijke odabrao je kulturno-edukativni kolektiv “Zadrugarice” koje su promovisale i kalendar “Nišlijke za nezaborav”.
Kalnedar je distribuiran osnovnim i srednjim školama kako bi deca znala za njih jer se retko pominju u istorijskim izvorima.
