Drugo zasedanje AVNOJ-a, održano u Jajcu 29. novembra 1943. godine, formalno je označilo nastanak Savezne Federativne Republike Jugoslavije – SFRJ.
Na zasedanju je AVNOJ konstituisan u zakonodavno i izvršno predstavničko telo Jugoslavije i uspostavljen je Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije. Takođe, izbegličkoj vladi i kralju Petru II Karađorđeviću zabranjen je povratak u zemlju do završetka rata.
Ovaj dan, u bivšoj Jugoslaviji, obeležavao se kao državni praznik – Dan Republike. Dan Republike ostao je zvanični praznik u Saveznoj Republici Jugoslaviji sve do 14. novembra 2002. Ukinut je odlukom Veća građana Savezne skupštine SRJ.
Novonastala država nije odmah dobila ime SFRJ. Od drugog zasjedanja AVNOJ-a, prvi naziv nove države bio je Demokratska Federativna Jugoslavija (skraćeno DF Jugoslavija ili DFJ). Kada je zvanično ukinuta monarhija i proglašena republika, deklaracijom Ustavotvorne skupštine od 29. novembra 1945, novoproglašeni zvaničani naziv države je postao Federativna Narodna Republika Jugoslavija (skraćeno FNR Jugoslavija ili FNRJ).
Ustavom od 7. aprila 1963. država je promenila naziv u Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija (skraćeno SFR Jugoslavija ili SFRJ). SFRJ je bila država samoupravnog socijalizma, sa jednopartijskim delegatskim sistemom predstavljanja, planskom privredom i specifičnim sistemom radničkog samoupravljanja. Obuhvatala je teritorije današnjih nezavisnih država Srbije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine, Makedonije, Slovenije i Crne Gore.
SFRJ se raspala kada su najpre Slovenija i Hrvatska proglasile nezavisnost 1991. godine, a zatim i Makedonija i Bosna i Hercegovina. Poslednja je savez sa Srbijom napustila Crna Gora, 2006. godine.
Učlanjenje u Savez pionira i Pionirska zakletva
Organizacija je bila podeljena u dve grupe, mlađe pionire (7 do 11 godina) i starije pionire (11 do 15 godina).
Prijem novih članova obavljan je u prvom razredu, tokom svečanosti za Dan Republike. Tog dana đaci su davali “pionirsku zakletvu“ i dobijali su uniformu pionira: plavu kapu “titovku“ sa crvenom petokrakom, belu košulju sa crvenom maramom i plavi šorc.
Tekst pionirske zakletve, koji je u nekim detaljima varirao od škole do škole, na srpsko-hrvatskom jeziku je glasio:
“Danas, kada postajem pionir
Dajem časnu pionirsku reč:
Da ću marljivo učiti i raditi
poštovati roditelje i starije,
i biti veran i iskren drug,
koji drži datu reč;
Da ću voleti našu samoupravnu domovinu
Socijalističku Federativnu Republiku Jugoslaviju
Da ću razvijati bratstvo i jedinstvo
i ideje za koje se borio drug Tito;
Da ću ceniti sve ljude sveta
koji žele slobodu i mir!”
Taj prvi napamet naučeni tekst, ponavljan u prvim mesecima škole više nego azbuka, uvodila je klince koji su tek počeli da čitaju, pišu i računaju, u svet samoupravnog socijalizma, gde ih je čekala svetla budućnost ako marljivo uče i rade, poštuju roditelje i starije i budu dobri drugovi, koji drže datu reč.
